อุปกรณ์ป้องกันภัยสารเคมีที่ช่วยป้องกันการสัมผัสสารเคมีอันตราย!!!

ประเภทของอุปกรณ์ป้องกันภัยสารเคมี
อุปกรณ์ป้องกันภัยสารเคมีสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามการใช้งาน ได้แก่

1. อุปกรณ์ป้องกันร่างกาย (Body Protection)

อุปกรณ์เหล่านี้ใช้ป้องกันการสัมผัสสารเคมีที่อาจกัดกร่อนหรือเป็นพิษต่อผิวหนัง                                 

1.1 ชุดป้องกันสารเคมี (Chemical Protective Suits)
○ ผลิตจากวัสดุที่ทนทานต่อการซึมผ่านของสารเคมี เช่น Tychem®, PVC, Polypropylene
○ มีทั้งแบบใช้ครั้งเดียว (Disposable) และแบบใช้ซ้ำ (Reusable)
○ ป้องกันสารเคมีประเภทกรด ด่าง ตัวทำละลาย และไอระเหย                                                                   

1.2 เอี๊ยมป้องกันสารเคมี (Chemical Resistant Aprons)
○ ใช้สวมใส่ร่วมกับชุดป้องกันสารเคมี
○ นิยมใช้ในอุตสาหกรรมที่มีสารเคมีสาดกระเด็น เช่น การผสมสารเคมี                                                                                                                                                                                                                                   

2. อุปกรณ์ป้องกันมือ (Hand Protection)

มือเป็นส่วนที่สัมผัสกับสารเคมีบ่อยที่สุด ดังนั้นถุงมือป้องกันสารเคมีจึงจำเป็นมาก                     

2.1 ถุงมือไนไตร (Nitrile Gloves) 
○ ทนต่อสารเคมีประเภทน้ำมัน ตัวทำละลาย และกรดอ่อน
○ ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้เหมือนถุงมือยางธรรมชาติ

2.2 ถุงมือ PVC (PVC Gloves)
○ ป้องกันสารเคมีประเภทกรด ด่าง และตัวทำละลาย
○ เหมาะสำหรับงานอุตสาหกรรมและห้องปฏิบัติการ

2.3 ถุงมือ Neoprene
○ ป้องกันสารเคมีที่มีความเข้มข้นสูง เช่น Hydrochloric Acid, Sulfuric Acid
○ มีความยืดหยุ่นและทนต่อการฉีกขาด

3. อุปกรณ์ป้องกันดวงตาและใบหน้า (Eye & Face Protection)

การสัมผัสสารเคมีโดยตรงที่ดวงตาอาจทำให้เกิดการระคายเคืองหรือร้ายแรงถึงขั้นตาบอด

3.1 แว่นครอบตากันสารเคมี (Chemical Safety Goggles)
○ ออกแบบให้ปิดสนิทรอบดวงตาเพื่อป้องกันละอองสารเคมี
○ ควรเลือกแบบที่มีการเคลือบกันฝ้า (Anti-Fog Coating)

3.2 หน้ากากป้องกันไอสารเคมี (Face Shields & Respirators)
○ ใช้ร่วมกับแว่นตาเพื่อป้องกันสารเคมีที่เป็นไอระเหย
○ ช่วยลดความเสี่ยงในการสูดดมสารเคมีอันตราย

4. อุปกรณ์ป้องกันทางเดินหายใจ (Respiratory Protection)

การป้องกันการสูดดมสารเคมีมีความสำคัญมาก โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีไอระเหยหรือก๊าซพิษ

4.1 หน้ากากกันไอระเหย (Chemical Vapor Respirators)
○ มีฟิลเตอร์กรองสารพิษ เช่น Activated Carbon Filter
○ ใช้ในงานพ่นสี งานเคมี หรืออุตสาหกรรมที่มีไอระเหย

4.2 เครื่องช่วยหายใจแบบมีถังอากาศ (SCBA – Self-Contained Breathing Apparatus)
○ ใช้ในกรณีที่มีสารเคมีรั่วไหลรุนแรง
○ มีอากาศอัดอยู่ในถังเพื่อให้สามารถหายใจได้อย่างปลอดภัย

5. อุปกรณ์ป้องกันเท้า (Foot Protection)

สารเคมีสามารถหกหรือสาดกระเด็นลงบนพื้น ทำให้มีโอกาสสัมผัสเท้าโดยตรง

5.1 รองเท้าบูทกันสารเคมี (Chemical Resistant Boots)
○ ทำจากวัสดุที่ทนต่อสารเคมี เช่น PVC, Neoprene, Nitrile
○ มีพื้นกันลื่นและสามารถกันการกัดกร่อนของสารเคมีได้ดี

6. อุปกรณ์ป้องกันการปนเปื้อน (Decontamination Equipment)

หลังจากสัมผัสสารเคมี ควรมีอุปกรณ์สำหรับล้างสารตกค้าง

6.1 ที่ล้างตาฉุกเฉิน (Emergency Eye Wash Stations)
○ ใช้สำหรับล้างตาทันทีหากมีสารเคมีเข้าตา
○ ควรติดตั้งใกล้บริเวณที่มีความเสี่ยง

6.2 ฝักบัวล้างสารเคมี (Emergency Showers)
○ ใช้ชำระล้างร่างกายหากสัมผัสสารเคมีโดยตรง

หลักการเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยสารเคมี
การเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันสารเคมีควรพิจารณาปัจจัยต่อไปนี้

✔ ชนิดของสารเคมี – ตรวจสอบว่าสารเคมีที่ต้องสัมผัสเป็นประเภทใด เช่น Corrosive, Toxic, Flammable
✔ ระดับความเข้มข้นของสารเคมี – ใช้อุปกรณ์ที่เหมาะสมกับระดับอันตราย
✔ มาตรฐานความปลอดภัย – เลือกอุปกรณ์ที่ได้รับการรับรองตามมาตรฐานสากล เช่น EN, ANSI, NIOSH
✔ ความสะดวกในการใช้งาน – ควรเลือกอุปกรณ์ที่สามารถใช้งานได้ง่ายและไม่รบกวนการทำงาน
✔ อายุการใช้งานของอุปกรณ์ – ตรวจสอบวันหมดอายุและการเสื่อมสภาพของวัสดุ